آشنایی با انواع قراردادها

در بسیاری از پروژه هایی که برونسپاری میگردد، قراردادی بین دوطرف اصلی پیمان و یا دیگر عوامل منعقد میگردد. شرایط و ضوابط این قراردادها با یکدیگر متفاوت است و لازم است آشنایی با انواع و شرایط هریک از انواع قراردادها در تیم پروژه وجود داشته باشد. در ادامه به انواع مختلف قراردادهایی که نام آنها متداول است، اشاره میکنیم:

انواع قراردادها در اجراي طرح ها:

1 – قراردادهاي كليد در دست يا كليد گردان Turn – Key Contracts

واگذاري مسئوليت طرح و اجرا به پيمانكار تا مرحله بهره برداري با قيمت هاي مشخص

2 – قراردادهاي طرح و ساخت Design – Build Contracts

واگذاري مسئوليت طرح و اجرا به پيمانكار با اختلاف اينكه طراحي اوليه توسط كارفرما صورت گرفته است .

3 – قراردادهاي طراحي و مديريت        ( DM ( Design – Management

واگذاري مسئوليت مديريت طرح و اجرا مشابه قراردادهاي مديريت طرح (عامل چهارم)

4 – قراردادهاي پيمان مديريت (MC ( Management Contracting

واگذاري بخش عمده اختيارات كارفرمائي به پيمانكار در حوزه طراحي – مهندسي ، اجرا ، مالي ، فني ، راهبري طرح و راه اندازي با در نظر گرفتن حق الزحمه ثابت يا درصدي از هزينه‌هاي طرح .

5 – قراردادهاي مديريت اجرائي (CM ( Construction Management

واگذاري مسئوليت انجام امور اجرائي به پيمانكار ساخت

6 – قراردادهاي با قيمت كلي يا مقطوع Lump Sum Contracts

عقد قرارداد هاي اجرائي با قيمت ثابت براساس مشخصات فني تعريف شده از قبل

7 – قراردادهاي فهرست بهائي Unit Price Contracts

عقد قرارداد اجرائي براساس فهرست بهاي مشخص

8 – قراردادهاي انجام كار با پرداخت حق الزحمه براساس هزينه اجراي كار

Cost Plus Contract

عقد قراردادهاي انجام كار با حق الزحمه درصدي به تناسب هزينه هاي تمام شده كار به صورت هاي زير :

• هزينه به علاوه در صد ثابت براي حق الزحمه Cost Plus Fixed Percentage
• هزينه به علاوه حق الزحمه ثابت ( مقطوع ) Cost Plus Fixed Fee
• هزينه به علاوه حق الزحمه درصدي متغير Cost Plus Variable Percentage
• هزينه براساس برآورد مطلوب Target Estimate

9 – قراردادهاي اجرايي با قيمت تضمين شده   Guaranteed Maximum Price

عقد قرارداد با سقف مشخص هزينه و با مشخصات فني كلي و اوليه

10 – قراردادهاي مهندسي ، تدارك و اجرا  (EPC ( Engineering – Procurement – Construction

عقد قراردادهاي انجام مراحل مختلف پروژه اعم از طراحي و مهندسي ، تدارك و تامين كالا و تجهيزات ، انجام عمليات اجرايي ، نصب و راه اندازي به صورت توامان و با شرايط خاص كه مي تواند به روشهاي زير صورت گيرد :

• مهندسي ، تدارك كالا و تجهيزات EP
• مهندسي ، تدارك ، مديريت اجرا ( EPCM ( E,P,C, Management
• مهندسي ، تدارك و مشاوره اجرا ( EPAC ( E.P. Assistance. Const
• مهندسي ، تدارك ، اجرا و نصب ( EPCI ( E. P. Const. Installation
• مهندسي ، تدارك ، نظارت و اجرا ( EPCS (E. P. C. Supervision
• مهندسي ، تدارك و برنامه ريزي ساخت ( EPMS ( E. P. Manufacturing . Schedule
• مهندسي ، تدارك و برنامه ريزي توليد ( EPPS ( E. P. Production . Schedule

11 – قراردادهاي بيع متقابل Buy – Back Contracts

عقد قرارداد با سرمايه گذاري خارجي و بازپرداخت سرمايه گذاري از طريق فروش كالا و خدمات توليدي پروژه .

12 – قراردادهاي واگذاري امتياز  (BOT( Build . Operation .Transfer

واگذاري امتياز سرمايه گذاري ، طراحي ، اجرا، بهره برداري ، فروش محصولات و بازپرداخت هزينه ها و نهايتا” واگذاري پروژه در شرايط مطلوب به طرف ، به صورت‌هاي زير :

• ساخت ، بهره برداري ، واگذاري BOT
• ساخت ، مالكيت ، بهره برداي ، واگذاري BOOT
• طراحي ، ساخت ، بهره برداري DBO
• طراحي ، ساخت ، بهره برداري ، واگذاري DBOT
• ساخت ، مالكيت ، بهره برداري BOO
• ساخت ، واگذاري ، بهره برداري BTO
• طراحي ، ساخت ، تامين منابع ، بهره برداري DBFO

B= Build  O= Operate  T=Transfer O=Own  D=Design  F= Finance

.

.